Een weerspiegeling – Op de dag van vandaag worden vazen gebruikt om bloemen in te plaatsen, maar ook zonder bloemen kunnen ze als eyecatcher dienen. Ze worden vervaardigd in aardewerk, porselein, kristal en glas, maar ze kunnen ook bestaan uit zilver, brons en cloisonné vazen. Vanaf de oude beschavingen, denk aan Mesopotamië, Egypte en China, tot aan zijn prominente rol in een modern interieur, is de vaas geëvolueerd in zowel functie als vorm. De vaas is een weerspiegeling van het de artistieke, culturele en technologische vooruitgang van elk tijdperk.
Ceremoniële en praktische doeleinden – Niet alleen werden bloemen bewaard in vazen. In de Oudheid werden voornamelijk keramische vazen gemaakt voor ceremoniële en praktische doeleinden. Vazen van klei werden in Mesopotamië gebruikt om granen en vloeistoffen in te bewaren. In Egypte werden de vazen versierd met hiërogliefen en dienden ze doorgaans als grafgiften voor overledenen.
Bron afbeelding: Rijksmuseum van Oudheden, Leiden.
De Klassieke Oudheid – In Griekenland en het Oude Rome bereikten vazen een nieuw hoogtepunt middels de artistieke expressie van de kunstenaar. Het aardewerk uit deze periode wordt gekenmerkt door het zwart- en rood figurale keramiek; goden, dieren en mensen werden op de vazen afgebeeld.
Bron afbeelding: Britisch Museum, Londen.
Heilig water – In de Middeleeuwen werden vazen veelal gebuikt voor religieuze doelwinden zoals het bewaren van ‘Heilig Water’ of olie. Deze vazen werden doorgaans gemaakt van metaal of glas en werden versierd met ingewikkelde patronen en soms werden heiligen erop afgebeeld.
Bron afbeelding: The Metropolitan Museum of Art, New York.
Tijdloze Islamitische kunst – Met de verspreiding van de Islam in de Middeleeuwen, zien we vele invloeden terug in de kunst zoals ingewikkelde geometrische patronen en kalligrafische ontwerpen op de vazen. Ze sierden de paleizen, moskeeën en huizen.
Bron afbeelding: Quatar Museums, Doha.
Een terugblik naar de Antieken – Na de middeleeuwen, deze periode is ook bekend als Renaissance en Barok, grepen Europese ambachtslieden terug naar het verleden: de klassieke oudheid, waardoor de kunst van het maken van decoratieve vazen weer tot leven kwam. Vazen werden versierd met prachtige designs en werden een symbool van rijkdom. Ze werden gebruikt om bloemen te tonen; dit was populair in de Hollandse Gouden Eeuw. Meerdere stillevens tonen dit aan.
Bron afbeelding: Lawrence Steigrad Fine Arts. Jan Philip van Thielen (Mechelen 1618 – Booischot 1667), Bloemen inRaeren Steengoed Vaas. Gesigneerd en gedateerd: I. P. Van. THIELEN. F. ANO. 1660, olie op paneel, afm. 50 x 40 cm. https://www.steigrad.com/
Functioneel aardewerk – In de 18de en 19de eeuw werden vele fabrieken opgericht met als doel functioneel aardewerk te produceren voor een grote massa. Denk hierbij aan serviesgoed, kannen en kruiken. We zien hier ook fabrieken ontstaan die tot op de dag van vandaag decoratieve vazen produceren (met veelal antieke motieven) zoals Wedgwood en Sèvres.
Bron afbeelding: Le Gallerie degli Uffizi, Firenze.
De 20e eeuw – Vazen die geproduceerd werden omstreeks 1900 bleven decoratief en werden gebruikt om in de huizen van de gegoede burger te pronken. De vazen van de Art Nouveau en Art Deco bewegingen, denk hierbij aan Gouds- en Arnhems Plateel, waren vaak versierd met florale, felgekleurde motieven. Door bombardementen tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog, werden vele keramiekfabrieken vernietigd en zijn deze nooit meer opgebouwd. Prominente fabrieken zoals De Porceleyne Fles en Wedgwood zijn tot op de dag van vandaag productief.
Vazen: artefacten met een rijke geschiedenis
Een weerspiegeling – Op de dag van vandaag worden vazen gebruikt om bloemen in te plaatsen, maar ook zonder bloemen kunnen ze als eyecatcher dienen. Ze worden vervaardigd in aardewerk, porselein, kristal en glas, maar ze kunnen ook bestaan uit zilver, brons en cloisonné vazen. Vanaf de oude beschavingen, denk aan Mesopotamië, Egypte en China, tot aan zijn prominente rol in een modern interieur, is de vaas geëvolueerd in zowel functie als vorm. De vaas is een weerspiegeling van het de artistieke, culturele en technologische vooruitgang van elk tijdperk.
Ceremoniële en praktische doeleinden – Niet alleen werden bloemen bewaard in vazen. In de Oudheid werden voornamelijk keramische vazen gemaakt voor ceremoniële en praktische doeleinden. Vazen van klei werden in Mesopotamië gebruikt om granen en vloeistoffen in te bewaren. In Egypte werden de vazen versierd met hiërogliefen en dienden ze doorgaans als grafgiften voor overledenen.
Bron afbeelding: Rijksmuseum van Oudheden, Leiden.
De Klassieke Oudheid – In Griekenland en het Oude Rome bereikten vazen een nieuw hoogtepunt middels de artistieke expressie van de kunstenaar. Het aardewerk uit deze periode wordt gekenmerkt door het zwart- en rood figurale keramiek; goden, dieren en mensen werden op de vazen afgebeeld.
Bron afbeelding: Britisch Museum, Londen.
Heilig water – In de Middeleeuwen werden vazen veelal gebuikt voor religieuze doelwinden zoals het bewaren van ‘Heilig Water’ of olie. Deze vazen werden doorgaans gemaakt van metaal of glas en werden versierd met ingewikkelde patronen en soms werden heiligen erop afgebeeld.
Bron afbeelding: The Metropolitan Museum of Art, New York.
Tijdloze Islamitische kunst – Met de verspreiding van de Islam in de Middeleeuwen, zien we vele invloeden terug in de kunst zoals ingewikkelde geometrische patronen en kalligrafische ontwerpen op de vazen. Ze sierden de paleizen, moskeeën en huizen.
Bron afbeelding: Quatar Museums, Doha.
Een terugblik naar de Antieken – Na de middeleeuwen, deze periode is ook bekend als Renaissance en Barok, grepen Europese ambachtslieden terug naar het verleden: de klassieke oudheid, waardoor de kunst van het maken van decoratieve vazen weer tot leven kwam. Vazen werden versierd met prachtige designs en werden een symbool van rijkdom. Ze werden gebruikt om bloemen te tonen; dit was populair in de Hollandse Gouden Eeuw. Meerdere stillevens tonen dit aan.
Bron afbeelding: Lawrence Steigrad Fine Arts. Jan Philip van Thielen (Mechelen 1618 – Booischot 1667), Bloemen in Raeren Steengoed Vaas. Gesigneerd en gedateerd: I. P. Van. THIELEN. F. ANO. 1660, olie op paneel, afm. 50 x 40 cm. https://www.steigrad.com/
Functioneel aardewerk – In de 18de en 19de eeuw werden vele fabrieken opgericht met als doel functioneel aardewerk te produceren voor een grote massa. Denk hierbij aan serviesgoed, kannen en kruiken. We zien hier ook fabrieken ontstaan die tot op de dag van vandaag decoratieve vazen produceren (met veelal antieke motieven) zoals Wedgwood en Sèvres.
Bron afbeelding: Le Gallerie degli Uffizi, Firenze.
De 20e eeuw – Vazen die geproduceerd werden omstreeks 1900 bleven decoratief en werden gebruikt om in de huizen van de gegoede burger te pronken. De vazen van de Art Nouveau en Art Deco bewegingen, denk hierbij aan Gouds- en Arnhems Plateel, waren vaak versierd met florale, felgekleurde motieven. Door bombardementen tijdens de Eerste en Tweede Wereldoorlog, werden vele keramiekfabrieken vernietigd en zijn deze nooit meer opgebouwd. Prominente fabrieken zoals De Porceleyne Fles en Wedgwood zijn tot op de dag van vandaag productief.