Met de paplepel ingegoten – Kerstmis – Een feest (die ik althans) jaren vier; het is met de paplepel ingegoten. Nadat Sinterklaas weer vertrokken is naar het zonnige Spanje (6 december), gingen mijn ouders en ik een echte kerstboom halen bij een tuincenter of een kerstbomenboer. Eenmaal thuis aangekomen (met heel veel dennennaalden in de auto en woonkamer als gevolg), werd de kerstboom in een kerstboomstandaard geplaatst en vervolgens opgetuigd met lichtjes, kerstballen, slingers, engelenhaar en kralen. Onder de boom was er de Kerstkribbe; een houten stalletje met antieke porseleinen figuren zoals baby Jezus, Maria, Jozef, de 3 Koningen (of Wijzen), een ezel en de os (die uit het Oude Testament komen) en niet te vergeten de engel, bovenaan de stal. Later vervangen door mijn eerste kat Fons.
Maar waar komt deze traditie vandaan?
Laten we hiervoor graven naar het verleden van verschillende tradities. Bij de Oud-Germanen vierden rond midwinter (21 december) de midwinterfeesten ter ere aan de zonnewende waarbij het boze werd verplaatst door het licht. Bij de Romeinen viel de zonnewende op 25 december. Het is tot op heden onbekend wie de viering van Kerstmis heeft ingesteld in de vierde eeuw (301-400).
Otto Fikentscher, Die Gartenlaube, ca. 1880.
Jan Gossaert, Aanbidding van de Koningen, ca. 1510. Londen, The National Gallery.
‘Christus-mis’ – Het woord ‘kerst’ is ontstaan uit het woord Christus; een feest gewijd aan de geboorte van Christus en refereert naar ‘kerstenen’, de ‘christianisatie’ van de mensen; het bekeren tot het christendom. De Mis, een christelijke viering van het offer van de Eucharistie, vindt plaatst op Kerstavond/de Eerste Kerstdag waarbij zowel protestantse als katholieken vele kerken bezoeken om de mis bij te wonen.
De mythische kerstboom van Luther – In het zestiende -eeuwse Duitsland was het de protestantse theoloog Luther (1483-1546) die de kerstboom als symbool aanwees voor de geboorte van Jezus Christus. In kerken werd dan ook een boom geplaatst ter ere van Christus’ geboorte en later, eind 19de eeuw haalde men de boom de huiskamer binnen. De kerstballen zijn een verwijzing naar de vruchten van Adam en Eva, de piek bovenaan wijst naar de ster van de 3 Wijzen die de weg wees naar de geboorteplaats van Jezus (in de omgeving van Bethlehem). Of Luther zelf een kerstboom in huis had, is nog de vraag, maar op een 19de eeuwse gravure wordt hij afgebeeld met zijn familie bij een kerstboom.
Bernhard Plockhurst, Luther en Kerstavond, 1887.
HO – HO – HO – In de 19de eeuw doet de befaamde Kerstman (die cadeaus geeft tijdens kerst), zijn intrede. De Amerikaanse Santa Claus is een verbastering van de Nederlandse Sinterklaas en is een mengeling met de Britse ‘Father Christmas’. Amerikaanse auteur Washington Irving (1783-1859) beschreef in 1809 een Santa Claus die gebaseerd is op de Nederlandse Sinterklaas. Rendieren, een slee, een schoorsteen en een zak met cadeaus zijn attributen die worden toegewezen aan de Kerstman. Britse auteur Charles Dickens (1812-1870) schreef in 1843 de befaamde kerstnovel: A Christmas Carol waar meerdere verfilmingen van zijn.
John Leech, De Kerstgeest van de toekomst en Ebenezer Scrooge, 1843.
Tijdloze Kerst – Je kan je huis zowel van binnen als buiten groots decoreren; denk bijvoorbeeld aan een grote Kerstman met rendieren, ‘sneeuw’ op je raam, kerstguirlandes in bijvoorbeeld de slaap- of badkamer, knusse kerstversiering in de tuin en ga zo maar door. Mocht je niet uitbundig willen uitpakken en meer de voorkeur hebben voor subtiel? Dan kan je zeker op de website inspiratie op doen.
Klassieke items – Een klassiek voorbeeld is de vintage Wedgwood schaal uit Engeland; leg in de schaal een kerstslinger (kleur naar keuze), vul deze op met Kerstballen en plaatst het tijdloze, versierde item bijvoorbeeld op een salontafel, vensterbank of eettafel. Kaarslicht met kerst geeft net dat beetje extra warmte aan je interieur: plaats een aantal kandelaars op de eettafel met erbij kleine vazen (met kerstballetjes erop) van de Porceleyne Fles om je eettafel net dat beetje extra te laten shinen! De handbeschilderde Delftsblauw Jardinière van de Porceleyne Fles is een ware eyecatcher! Net als de Wedgwood schaal kan je hierin een slinger plaatsen en kerstballen.
Ik wens jullie een fijne, witte en warme Kerst toe!
Liefs, Rachelle
Bronnen:
– Linda Woodhead, An introduction to Christianity.
– Van Laarhoven, Beeldtaal van de Christelijke kunst.
– J. R. Porter, De verloren Bijbel.
– Erika Langmuir, The National Gallery Companion Guide.
– Historianet, https://historianet.nl/kerst/kerstboomverhaal-is-op-leugen-gebaseerd
– Martin Luther College, https://mlc-wels.edu/news-and-notes/2017/11/luthers-christmas-pageant/
– The Project Gutenberg, https://www.gutenberg.org/files/46/46-h/46-h.htm
FREE shipping within NL/BE for purchases over €50
Tijdloze kerstversiering in jouw huis – Prettige Dagen toegewenst!
Met de paplepel ingegoten – Kerstmis – Een feest (die ik althans) jaren vier; het is met de paplepel ingegoten. Nadat Sinterklaas weer vertrokken is naar het zonnige Spanje (6 december), gingen mijn ouders en ik een echte kerstboom halen bij een tuincenter of een kerstbomenboer. Eenmaal thuis aangekomen (met heel veel dennennaalden in de auto en woonkamer als gevolg), werd de kerstboom in een kerstboomstandaard geplaatst en vervolgens opgetuigd met lichtjes, kerstballen, slingers, engelenhaar en kralen. Onder de boom was er de Kerstkribbe; een houten stalletje met antieke porseleinen figuren zoals baby Jezus, Maria, Jozef, de 3 Koningen (of Wijzen), een ezel en de os (die uit het Oude Testament komen) en niet te vergeten de engel, bovenaan de stal. Later vervangen door mijn eerste kat Fons.
Maar waar komt deze traditie vandaan?
Laten we hiervoor graven naar het verleden van verschillende tradities. Bij de Oud-Germanen vierden rond midwinter (21 december) de midwinterfeesten ter ere aan de zonnewende waarbij het boze werd verplaatst door het licht. Bij de Romeinen viel de zonnewende op 25 december. Het is tot op heden onbekend wie de viering van Kerstmis heeft ingesteld in de vierde eeuw (301-400).
Otto Fikentscher, Die Gartenlaube, ca. 1880.
Jan Gossaert, Aanbidding van de Koningen, ca. 1510. Londen, The National Gallery.
‘Christus-mis’ – Het woord ‘kerst’ is ontstaan uit het woord Christus; een feest gewijd aan de geboorte van Christus en refereert naar ‘kerstenen’, de ‘christianisatie’ van de mensen; het bekeren tot het christendom. De Mis, een christelijke viering van het offer van de Eucharistie, vindt plaatst op Kerstavond/de Eerste Kerstdag waarbij zowel protestantse als katholieken vele kerken bezoeken om de mis bij te wonen.
De mythische kerstboom van Luther – In het zestiende -eeuwse Duitsland was het de protestantse theoloog Luther (1483-1546) die de kerstboom als symbool aanwees voor de geboorte van Jezus Christus. In kerken werd dan ook een boom geplaatst ter ere van Christus’ geboorte en later, eind 19de eeuw haalde men de boom de huiskamer binnen. De kerstballen zijn een verwijzing naar de vruchten van Adam en Eva, de piek bovenaan wijst naar de ster van de 3 Wijzen die de weg wees naar de geboorteplaats van Jezus (in de omgeving van Bethlehem). Of Luther zelf een kerstboom in huis had, is nog de vraag, maar op een 19de eeuwse gravure wordt hij afgebeeld met zijn familie bij een kerstboom.
Bernhard Plockhurst, Luther en Kerstavond, 1887.
HO – HO – HO – In de 19de eeuw doet de befaamde Kerstman (die cadeaus geeft tijdens kerst), zijn intrede. De Amerikaanse Santa Claus is een verbastering van de Nederlandse Sinterklaas en is een mengeling met de Britse ‘Father Christmas’. Amerikaanse auteur Washington Irving (1783-1859) beschreef in 1809 een Santa Claus die gebaseerd is op de Nederlandse Sinterklaas. Rendieren, een slee, een schoorsteen en een zak met cadeaus zijn attributen die worden toegewezen aan de Kerstman. Britse auteur Charles Dickens (1812-1870) schreef in 1843 de befaamde kerstnovel: A Christmas Carol waar meerdere verfilmingen van zijn.
John Leech, De Kerstgeest van de toekomst en Ebenezer Scrooge, 1843.
Tijdloze Kerst – Je kan je huis zowel van binnen als buiten groots decoreren; denk bijvoorbeeld aan een grote Kerstman met rendieren, ‘sneeuw’ op je raam, kerstguirlandes in bijvoorbeeld de slaap- of badkamer, knusse kerstversiering in de tuin en ga zo maar door. Mocht je niet uitbundig willen uitpakken en meer de voorkeur hebben voor subtiel? Dan kan je zeker op de website inspiratie op doen.
Klassieke items – Een klassiek voorbeeld is de vintage Wedgwood schaal uit Engeland; leg in de schaal een kerstslinger (kleur naar keuze), vul deze op met Kerstballen en plaatst het tijdloze, versierde item bijvoorbeeld op een salontafel, vensterbank of eettafel. Kaarslicht met kerst geeft net dat beetje extra warmte aan je interieur: plaats een aantal kandelaars op de eettafel met erbij kleine vazen (met kerstballetjes erop) van de Porceleyne Fles om je eettafel net dat beetje extra te laten shinen! De handbeschilderde Delftsblauw Jardinière van de Porceleyne Fles is een ware eyecatcher! Net als de Wedgwood schaal kan je hierin een slinger plaatsen en kerstballen.
Ik wens jullie een fijne, witte en warme Kerst toe!
Liefs, Rachelle
Bronnen:
– Linda Woodhead, An introduction to Christianity.
– Van Laarhoven, Beeldtaal van de Christelijke kunst.
– J. R. Porter, De verloren Bijbel.
– Erika Langmuir, The National Gallery Companion Guide.
– Historianet, https://historianet.nl/kerst/kerstboomverhaal-is-op-leugen-gebaseerd
– Martin Luther College, https://mlc-wels.edu/news-and-notes/2017/11/luthers-christmas-pageant/
– The Project Gutenberg, https://www.gutenberg.org/files/46/46-h/46-h.htm